Dünyanın sayılı ekosistemlerinden biri olan Dalyan deltası , milyonlarca yıldır devam eden tektonik hareketler sonucunda oluşmuştur. Doğusu ve batısı ormanlarla kaplı dağlar ile sınırlanan DALYAN deltası tatlı, tuzlu ve termal suların oluşturduğu yaşam zinciri sonucunda inanılmaz güzellikteki bir labirent görünümü almıştır. Köyceğiz gölünü Akdeniz’e bağlayan DALYAN kanalı Sülüngür, Ala ve Sülüklü gölü de birbirine bağlar. Kanalların çevresi yer yer bir kaç metreyi bulan sazlıklarla örülü olduğundan kanalı iyi bilmeyen kişilerin tekne ile kanala girmesi halinde kaybolması kaçınılmazdır. Kanallarda gezmek için tekne turlarına katılıp bu müthiş heyecanı siz de tadabilirsiniz. Ekosistemin bozulmaması için sürat teknelerinin ve büyük teknelerin kanala girmesi yasaklanmıştır.
Güneybatı Akdeniz Bölgesi’nde muğla İli’nin Ortaca İlçesini bağlı doğal güzelliklerini kaybetmemiş geniş bir delta üzerine kurulu, çok eski tarihi ve kültürel zenginliklere sahip ülkemizin cennet köşelerinden biridir. Dalyan ( Calbis Çayı ) Köyceğiz gölü’nü Akdeniz’e bağlayan bir lagündür. Antik dönemlerde Calbis adıyla tanınan kanalın göle yakın olan doğu kıyısındadır. Dalyan Kanalı bir doğa harikasıdır.
Dalyan’nın yaklaşık nüfüsu 5 bin civarıdır bu sayı yazın tatilcilerlerle birlikte 30-35 bini bulur. 86’lı yıllarda bölgede turizm ağırlık göstermiş, önceleri tarım ve balıkçıkla uğraşan halk turizme yönelmiştir. Dalyan geniş bir deltanın üzerine kurulmasına karşın 5 yıldızlı oteller ve tatil köyleri yoktur. Burada bulunan tesisler genelde küçük aile işletmesidir, burada 2-3 yıldızlı oteller , apart oteller ve pansiyonlar vardır. Buradaki yerel halkın geçim kaynağı turizm, balıkçılık, tarım ve narenciyedir.
DALYAN’a gelip de deltada tekne turu yapmadan dönmek olmaz. Doga harikasi DALYAN deltasinin nefes kesici panoramasini, dev bir labirentin içindeymissiniz yada yukaridan bakildiginda dünya haritasi üzerindeymissiniz hissini veren sazliklarin büyüsünü yasamadan, dogayla iç içe olmak nedir sorusuna kesin bir yanit veremezsiniz.
Sazliklar arasinda tekne yol alirken yani başinizda yükselen yalçin kayalikli dağlarin ihtişami size doğanın burada tüm cömertliğini sunduğunun bir kanitidir adeta. 180 çesit kus türünün yasadigi sazlikta aniden karsiniza çikip size balik yakalamak nasil olur gösterisi sunan, uzun gagali, rengarenk kuşun adi yaliçapkini. Dünyanin pek çok yerinden gözlemciler bu tür nadir görülen kuşlari görmek için DALYAN’a geliyorlar. Su o kadar duru ki kanalda yüzen baliklarin yolculuk boyunca tekneye eslik edişini izleyebilirsiniz…